Pomiń nawigację

Jeśli koszt budynku, który:

  1. zostałby nabyty w ramach projektu, 
  2. zostałby wybudowany w ramach projektu, został sfinansowany w ramach dofinansowania to może być wykorzystywany jedynie w zakresie projektu.

Dopuszcza się opcję, kiedy we wniosku wskaże się, iż dany budynek będzie wykorzystywany na cele projektu np.: w 30% i tylko ta część będzie stanowiła wydatek kwalifikowany aby pozostała część była wykorzystywana do celów niezwiązanych z projektem. Przykład: Budynek stanowi 100% Do projektu zakłada się wykorzystanie budynku na poziomie 30%, natomiast na działalność pozostałą 70%. W tej sytuacji, w zakresie wydatków kwalifikowanych i wykorzystania w projekcie dofinansowaniu podlegać będzie jedyne część 30%.

Budowa dróg wewnętrznych i placów manewrowych, a także parkingów może być kosztem kwalifikowalnym w ramach kosztów robót budowlanych. Natomiast, żeby został on uznany za koszt kwalifikowalny, należy jednoznacznie wskazać i wyjaśnić we wniosku o dofinansowanie, że wszelkie te działania są niezbędne dla funkcjonowania inwestycji, konieczne dla projektu.

Tak, koszt inspektora nadzoru budowlanego może być kwalifikowany w ramach projektu. Nadzór budowlany może być kosztem kwalifikowalnym w ramach kosztów robót budowlanych (w sytuacji, gdy wymagane są przepisami prawa) lub w ramach kategorii usług doradczych.

Działania marketingowe nie wpisują się w katalog kosztów kwalifikowalnych w Regulaminie konkursu.

Zgodnie z § 6 ust. 13 umowy o dofinansowanie zaliczka wypłacona wykonawcy przez beneficjenta na poczet wykonania zamówienia nie stanowi kosztu kwalifikowalnego. Wydatek ten może zostać uznany za koszt kwalifikowalny w oparciu o dokument stwierdzający wykonanie zamówienia.

Możliwy jest zakup używanych środków trwałych. Do wniosku o płatność rozliczającego koszty poniesione na realizację projektu, Beneficjent zobowiązany jest załączyć:

  1.  w przypadku zakupu używanego środka trwałego: 
    1. oświadczenie podmiotu zbywającego, że w okresie 7 lat poprzedzających datę zakupu środek trwały nie był współfinansowany ze środków wspólnotowych ani z krajowych środków stanowiących pomoc publiczną lub pomoc de minimis,
    2. oświadczenie Beneficjenta o tym, iż cena używanego środka trwałego nie przekracza jego wartości rynkowej określonej na dzień nabycia i jest niższa niż cena podobnego, nowego środka trwałego,
    3. oświadczenie podmiotu zbywającego określające od kogo nabył środek trwały oraz wskazujące miejsce i datę jego nabycia.

Co do zasady nie ma przeciwskazań na początku na wybudowanie linii technologicznej produkcyjnej w dzierżawionej hali, a następnie przeniesienie tej linii do hali produkcyjnej wybudowanej w ramach projektu. Należy tylko wszelkie czynności, zadania opisać we wniosku o dofinansowanie.

Co do zasady nie ma przeciwwskazań, aby po zrealizowaniu projektu, jak również w toku jego realizacji produkt uległ rozwojowi. Należy pamiętać o wskaźnikach projektu, które powinny zostać zrealizowane.

Zgodnie z zakresem umowy o dofinansowanie „Beneficjent nie może, w okresie kwalifikowalności wydatków, o którym mowa w § 6 ust. 1, aż do zakończenia okresu trwałości Projektu, o którym mowa w § 9 ust. 1, przenosić na inny podmiot praw, obowiązków lub wierzytelności wynikających z Umowy, bez zgody Instytucji Pośredniczącej”. Zatem w momencie podpisania umowy Beneficjent może wystąpić do PARP z prośbą o cesję. Po analizie zostanie wydana decyzja. Zgodnie ze stanowiskiem departamentu merytorycznego odpowiedzialnego za to poddziałanie istnieje możliwość takiej formy zabezpieczenia. W takiej sytuacji Beneficjent powinien nam przekazać kopię umowy kredytowej i umowy przelewu wierzytelności, a PARP po sprawdzeniu czy zapisy tych umów nie naruszają interesów PARP, wystawia potwierdzenie przyjęcia cesji wierzytelności na rzecz banku.

Koszty przyłączeń gazu/energii co do zasady mogą być kwalifikowalne, w przypadku gdy podwyższają wartość hali.

Można wprowadzić dla kont związanych z projektem podział na wydatki kwalifikowalne oraz wydatki niekwalifikowalne. Nie jest to jednak obowiązek – istnieje swoboda wyboru odnośnie omawianej kwestii.

Zgodnie z zapisami Instrukcji zakup gruntu przed złożeniem wniosku nie będzie stanowił o rozpoczęciu realizacji projektu. Niemniej, jeśli wnioskodawca chce kwalifikować koszt w projekcie to wydatek musi zostać poniesiony po dniu złożenia wniosku. Jeśli przedsiębiorca dokona zakupu gruntu przed złożeniem wniosku lub w dniu złożenia wniosku to wydatek będzie niekwalifikowany. Aby koszt nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz nabycia prawa własności nieruchomości, z wyłączeniem lokali mieszkalnych był kosztem kwalifikowalnym, należy go zakupić najwcześniej dzień po złożeniu wniosku. Ponadto nie trzeba wykonywać postępowania ofertowego przy zakupie gruntu.

Budowa dróg wewnętrznych i placów manewrowych, a także parkingów może być kosztem kwalifikowalnym w ramach kosztów robót budowlanych. Natomiast, żeby został on uznany za koszt kwalifikowalny, należy jednoznacznie wskazać i wyjaśnić we wniosku o dofinansowanie, że wszelkie te działania są niezbędne dla funkcjonowania inwestycji, konieczne dla projektu.

Zmiana statusu Beneficjenta po podpisaniu umowy nie skutkuje wypowiedzeniem podpisanej umowy o dofinansowanie. Zmiana ta może wymagać poinformowania PARP o tym fakcie.

Zgodnie z zapisem zawartym w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków: Jeżeli środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, o których mowa w pkt 1 lit. B (środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wykorzystywane w celu wspomagania procesu wdrażania projektu), wykorzystywane są także do innych zadań niż założone w projekcie, wydatki na ich zakup kwalifikują się do współfinansowania w wysokości odpowiadającej odpisom amortyzacyjnym dokonanym w okresie realizacji projektu, proporcjonalnie do ich wykorzystania w celu realizacji projektu. W związku z powyższym istnieje możliwość produkcji innych towarów niż te zakładane we wniosku, przy czym koszty zakupu takiego środka trwałego muszą zostać poniesione proporcjonalnie do realizacji poszczególnych procesów.

We wzorach dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy o dofinansowanie projektu, znajduje się wzór deklaracji o niekaralności. Wzór określa, że deklarację o niekaralności składa każdy członek organu zarządzającego, bądź każdy wspólnik spółki osobowej nieposiadającej organu zarządzającego.

Zgodnie z Regulaminem konkursu § 5 kosztami kwalifikowalnymi w zakresie usług doradczych są koszty usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych. Usługi doradcze nie mogą mieć charakteru ciągłego ani okresowego, nie mogą być też związane z bieżącą działalnością operacyjną MŚP, w szczególności w zakresie doradztwa podatkowego, stałej obsługi prawnej lub reklamy.

Do kosztów kwalifikowalnych w zakresie prac rozwojowych zalicza się koszty:

  • wynagrodzeń wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne osób zatrudnionych przy realizacji projektu w części, w jakiej wynagrodzenia te są bezpośrednio związane z jego realizacją;
  • badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez podmioty zewnętrzne na warunkach pełnej konkurencji oraz usług doradczych i usług równorzędnych wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby związane z realizacją projektu;
  • operacyjne, w tym koszty materiałów, środków eksploatacyjnych i podobnych produktów ponoszone bezpośrednio w wyniku realizacji projektu.

Informacja z banku jest błędna. Niepodpisanie umowy nie jest równoznaczne z naruszeniem warunków tejże umowy. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do podpisania umowy, pomimo przyznanego dofinansowania.

Regulacje dotyczące kwalifikowalności wydatków poniesionych na finansowanie leasingu zostały zawarte w § 11 ust. 1. pkt 6. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 10 lipca 2015 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem do kosztów kwalifikowanych na realizację inwestycji początkowej zalicza się m.in. koszty: - rat spłaty kapitału nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, poniesione przez korzystającego do dnia zakończenia realizacji projektu, do wysokości kapitału z dnia zawarcia umowy leasingu, albo spłatę kapitału nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, należną finansującemu z tytułu umowy leasingu, o ile we wniosku o udzielenie pomocy finansujący jest wskazany przez wnioskodawcę jako podmiot upoważniony do poniesienia kosztu, przy czym umowa leasingu, będzie obejmowała okres co najmniej 3 lat od przewidywanego dnia zakończenia realizacji projektu; - rat spłaty kapitału środków trwałych, innych niż określone w pkt 5, poniesionych przez korzystającego do dnia zakończenia realizacji projektu, do wysokości kapitału z dnia zawarcia umowy leasingu albo spłatę kapitału środków trwałych, innych niż określone w pkt 5, należną finansującemu z tytułu umowy leasingu o ile we wniosku o udzielenie pomocy finansujący jest wskazany przez wnioskodawcę jako podmiot upoważniony do poniesienia kosztu, przy czym umowa leasingu prowadzi do przeniesienia własności tych środków na korzystającego, z wyłączeniem leasingu zwrotnego. Ponadto, Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020 w sekcji 6.12.3 Leasing i inne techniki finansowania nie powodujące przeniesienia prawa własności lub natychmiastowego przeniesienia prawa własności określają wydatki kwalifikujące się do współfinansowania. Co do zasady, umowa leasingowa musi zawierać regulacje, dotyczące przeniesienia praw własności środków trwałych na korzystającego.

Do kosztów kwalifikowalnych w zakresie regionalnej pomocy inwestycyjnej zalicza się koszty nabycia robót i materiałów budowlanych. Część socjalno-biurowa będzie kwalifikowana, jeśli jest niezbędna i przepisy prawa nakładają obowiązek umieszczenia takiego pomieszczenia w hali/budynku. Wydatki planowane do poniesienia w ramach projektu i przewidziane do objęcia wsparciem muszą być uzasadnione i racjonalne do zaplanowanych przez Wnioskodawcę działań i celów projektu oraz celów
określonych dla działania. Przez „racjonalne” należy rozumieć, iż ich wysokość musi być dostosowana do zakresu zaplanowanych czynności/potrzeb inwestycyjnych. Nie mogą być zawyżone ani zaniżone. Przez „uzasadnione” należy rozumieć, iż muszą być potrzebne i bezpośrednio związane z realizacją działań uznanych za kwalifikowane zaplanowanych w projekcie. Wnioskodawca jest zobowiązany wykazać w dokumentacji aplikacyjnej konieczność poniesienia każdego wydatku i jego związek z planowanym wdrożeniem wyników prac badawczo-rozwojowych. Ostateczna ocena czy wszystkie wydatki są kwalifikowalne, a zatem niezbędne do realizacji projektu zostanie podjęta przez Komisję Oceny Projektów. Co do zasady wpisują się one w katalog kosztów kwalifikowalnych.

Określone wydatki w ramach tej kategorii mogą zostać uznane za kwalifikujące się do objęcia wsparciem finansowym. W tym celu muszą wchodzić w zakres „robót budowlanych” oraz „budowy” albo „procesu budowlanego”. W związku z faktem, że Rozporządzenie nie precyzuje rozumienia robót budowlanych, należy się odnieść do ustawy "Prawo budowlane". Zgodnie z art. 3. pkt 7. ustawy z dn. 7. lipca 1994 r. Prawo budowlane – roboty budowlane oznaczają budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Budową jest wykonanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Ustawa Prawo budowlane określa również uczestników procesu budowlanego. W związku z powyższym, wskazane wydatki co do zasady będą kwalifikowane, jeżeli zostaną zaliczone w poczet kosztów nabycia robót i materiałów budowlanych.

Zgodnie z Umową o dofinansowanie, Beneficjent zobowiązuje się do udzielania zamówienia w ramach projektu m. in. zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020. Określone w Umowie o dofinansowanie wymagania dotyczą postępowania Beneficjenta w toku udzielania zamówienia. Jednocześnie, zgodnie z Wytycznymi przez zamówienie należy rozumieć umowę odpłatną, zawartą zgodnie z warunkami wynikającymi z Pzp albo z umowy o dofinansowanie projektu pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane przewidziane w projekcie Zakres stosowania procedury przewidzianej w umowie o dofinansowanie jest więc uzależniony od sposobu określenia przedmiotu zamówienia przez beneficjenta. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest nabycie nieruchomości lub środków trwałych w formie leasingu wymagania dotyczące postępowania należy stosować w odniesieniu do postępowania, którego przedmiotem jest nabycie rzeczy w drodze leasingu. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest odrębnie dostawa sprzętu, a odrębnie usługa leasingu, do każdego z tych postępowań należy zastosować reguły wynikające z umowy o dofinansowanie oraz Wytycznych. Umowa o dofinansowanie wskazuje na konieczność udzielania zamówień w oparciu o zasady określone w Wytycznych. W ramach działania 3.2.1. rozliczany będzie zakup urządzenia w formie leasingu. W związku z tym, wybór leasingodawcy powinien być dokonany zgodnie z zasadami wyboru usługodawcy określonymi w Wytycznych.

Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie wkład własny beneficjenta – oznacza środki finansowe wnoszone przez beneficjenta, które zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków kwalifikowanych i które nie zostaną beneficjentowi przekazane w formie dofinansowania (różnica między kwotą wydatków kwalifikowanych a kwotą dofinansowania przekazaną beneficjentowi); wkład własny beneficjenta nie może pochodzić ze środków publicznych, w tym dotacji/subwencji z budżetu państwa i budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Podwójne finansowanie oznacza niedozwolone zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy ze środków publicznych – krajowych lub wspólnotowych. Podwójnym finansowaniem jest np.: zrefundowanie tego samego wydatku w ramach dwóch różnych projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności, zrefundowanie poniesionego podatku VAT ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności, a następnie odzyskanie tego podatku ze środków budżetu państwa w oparciu o ustawę o VAT, zakupienie środka trwałego z udziałem środków dotacji krajowej, a następnie zrefundowanie kosztów amortyzacji tego środka trwałego w ramach funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności. Ponadto, wydatek poniesiony na środek trwały, który był współfinansowany z publicznych środków krajowych lub wspólnotowych w okresie 7 lat poprzedzających datę dokonania zakupu danego środka przez beneficjenta stanowi wydatek niekwalifikowalny. Podwójnym finansowaniem nie jest: finansowanie wkładu własnego ze środków zarówno zwrotnych jak i bezzwrotnych pozyskanych ze źródeł zewnętrznych przez beneficjenta (z zastrzeżeniem sytuacji, w której beneficjent jako wkład własny wnosi do projektu wkład niepieniężny, który był wcześniej współfinansowany z publicznych środków krajowych lub wspólnotowych – taka sytuacja będzie uznana za podwójne finansowanie), pozyskanie środków na prefinansowanie wkładu wspólnotowego w formie kredytu lub pożyczki, pod warunkiem, iż nie zostaną umorzone. Wnioskodawca powinien się upewnić, że gwarancja z programu Banku Gospodarstwa Krajowego "Gwarancja Biznesmax" nie naruszy zakazu podwójnego finansowania.

Tak, jest to wydatek kwalifikowalny w tym działaniu (jako roboty budowlane).

W poniższej kwestii należy odnieść się do ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości art. 28 ust. 2.: Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny – jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu. W związku z czym, wymienione koszty mogą być kwalifikowalne, jeśli zostały zaliczone do kosztu nabycia środka trwałego, odzwierciedlone w dokumencie OT.

Zgodnie z zapisami umowy Beneficjent zobowiązuje się do udzielania zamówienia w ramach projektu m.in. zgodnie z Wytycznymi iż zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020. Określone w § 13 umowy o dofinansowanie wymagania dotyczą postępowania beneficjenta w toku udzielania zamówienia. Jednocześnie zgodnie z Wytycznymi przez zamówienie należy rozumieć umowę odpłatną, zawartą zgodnie z warunkami wynikającymi z Pzp, albo z umowy o dofinansowanie projektu pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane przewidziane w projekcie. Zakres stosowania procedury przewidzianej w umowie o dofinansowanie jest więc uzależniony od sposobu określenia przedmiotu zamówienia przez beneficjenta. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest nabycie nieruchomości lub środków trwałych w formie leasingu wymagania dotyczące postępowania należy stosować w odniesieniu do postępowania, którego przedmiotem jest nabycie rzeczy w drodze leasingu. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest odrębnie dostawa sprzętu, a odrębnie usługa leasingu, do każdego z tych postępowań należy zastosować reguły wynikające z umowy o dofinansowanie oraz Wytycznych.

Do kosztów kwalifikowanych zalicza się m.in.: koszty:

  • rat spłaty kapitału nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, poniesione przez korzystającego do dnia zakończenia realizacji projektu, do wysokości kapitału z dnia zawarcia umowy leasingu, albo spłatę kapitału nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, należną finansującemu z tytułu umowy leasingu, o ile we wniosku o udzielenie pomocy finansujący jest wskazany przez wnioskodawcę jako podmiot upoważniony do poniesienia
    kosztu, przy czym umowa leasingu, będzie obejmowała okres co najmniej 3 lat od przewidywanego dnia zakończenia realizacji projektu;
  • rat spłaty kapitału środków trwałych, innych niż określone w pkt 5, poniesionych przez korzystającego do dnia zakończenia realizacji projektu, do wysokości kapitału z dnia zawarcia umowy leasingu albo spłatę kapitału środków trwałych, innych niż określone w pkt 5, należną finansującemu z tytułu umowy leasingu o ile we wniosku o udzielenie pomocy finansujący jest wskazany przez wnioskodawcę jako podmiot upoważniony do poniesienia kosztu, przy czym umowa leasingu prowadzi do przeniesienia własności tych środków na korzystającego, z wyłączeniem leasingu zwrotnego. Odpisy amortyzacyjne nie występują w katalogu kosztów regionalnej pomocy inwestycyjnej.

Wydatek dotyczący opracowania projektu technicznego/budowlanego, co do zasady może być kwalifikowalny w ramach usług doradczych. Dodatkowo wydatek ten będzie kwalifikowany tylko wtedy, kiedy zostanie poniesiony najwcześniej dzień po złożeniu wniosku o dofinansowanie. Jeżeli zostanie poniesiony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, bądź w dniu złożenia będzie to koszt niekwalifikowalny.

Zastaw rejestrowy jest dopuszczalną formą zabezpieczenia kredytu lub pożyczki; należy mieć jednak na uwadze, że w przypadku utraty środka trwałego, na którym ustanowiono zastaw (wskutek realizacji zabezpieczenia), należy dokonać zakupu innego środka trwałego, celem zachowania trwałości i zapewnienia funkcjonowanie projektu.

Beneficjentowi, w ramach przyznanego dofinansowania, może być wypłacona zaliczka w wysokości określonej w Harmonogramie płatności, na podstawie złożonych przez Beneficjenta i zaakceptowanych przez Instytucję Pośredniczącą wniosków o płatność. Wypłaty dokonywane z wyodrębnionego rachunku bankowego do obsługi płatności zaliczkowej mogą być dokonywane wyłącznie jako płatności za wydatki kwalifikowalne w ramach Projektu. Zaliczka nie może przekroczyć 40% dofinansowania, o którym mowa w § 5 ust. 3 Umowy z zastrzeżeniem ust. 16 i powinna zostać rozliczona najpóźniej do końca okresu kwalifikowalności wydatków. Pozostała kwota dofinansowania może być przekazana beneficjentowi po akceptacji przez Instytucję Pośredniczącą wniosków o płatność pośrednią i wniosku o płatność końcową, przedłożonych przez beneficjenta w terminach określonych w Harmonogramie płatności. Beneficjent może wystąpić z wnioskiem o płatność zaliczkową pod warunkiem wniesienia zabezpieczenia, o którym mowa w § 17 ust. 1.

W konkursie nr 1 w 2020r. (konkurs ogólny) i konkursie nr 2 w 2020r. (konkurs dla miast średnich) katalog kosztów kwalifikowalnych jest jednakowy zarówno dla innowacji produktowej jak i procesowej. Wyjątkiem jest konkurs nr 3 w 2020r. (program dedykowany Dostępność plus), w ramach którego zgodnie z par. 5 Regulaminu konkursu wydatki kwalifikowalne mogą być ponoszone na:

  • nieruchomości w tym grunt (bez lokali mieszkalnych), inne środki trwałe, roboty i materiały budowlane, wartości niematerialne i prawne, 
  • raty spłat kapitału nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych oraz raty spłat kapitału środków trwałych; 
  • eksperymentalne prace rozwojowe niezbędne do wdrożenia wyników badań; 
  • doradztwo;
  • ustanowienie i utrzymanie zabezpieczenia. W ramach konkursu Dostępność plus, który dotyczy tylko innowacji produktowej, nie są kwalifikowalne koszty dotyczące Inwestycji w zakresie propagowania energii ze źródeł odnawialnych, recyklingu i ponownego wykorzystywania odpadów.

Nie są to koszty kwalifikowane.