Zrównoważona turystyka

Pytanie #9697

Link bezpośredni do tego pytania

Niezależnie od formy wsparcia,  z pomocą publiczną mamy do czynienia, o ile wsparcie:

a) dotyczy przedsiębiorstwa (przedsiębiorcy) w rozumieniu unijnego prawa konkurencji

b) jest przyznawane przez państwo lub pochodzi ze środków państwowych,

c) udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku,

d) ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwa albo produkcję określonych towarów),

e) grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE.

a) Przedsiębiorca to każdy podmiot zaangażowany w działalność gospodarczą, niezależnie od jego formy prawnej i źródeł jego finansowania. Co więcej, nie ma znaczenia, czy jest to podmiot nastawiony na zysk czy też nie. Przedsiębiorcą może być również stowarzyszenie czy fundacja, które nie działają z zamiarem osiągania zysku. Należy podkreślić, iż przepisy prawa unijnego znajdują zastosowanie także w odniesieniu do podmiotów sektora publicznego prowadzących działalność gospodarczą, np. jednostek samorządy terytorialnego i ich spółek. Dlatego należy przede wszystkim wziąć pod uwagę, czy wnioskodawca albo którykolwiek z jego partnerów prowadzą taką działalność, która może generalnie podlegać normalnym zasadom gry rynkowej (nawet jeśli w konkretnych warunkach motyw zysku jest wyłączony).

Działalnością gospodarczą, według unijnego prawa konkurencji, będzie zaś (rozumiane bardzo szeroko) oferowanie na rynku towarów bądź świadczenie na nim usług.

W ramach działania 5.1 FEPW przesłanka wystąpi w przypadku jakiejkolwiek sprzedaży towarów lub usług w związku z wykorzystaniem produktów projektu (infrastrukturą, środkami trwałymi, wartościami niematerialnymi i prawnymi, czy nieruchomościami nabytymi w ramach projektu).

b) Dotyczy każdego przypadku gdy środki przekazywane przez organy władzy publicznej szczebla centralnego, regionalnego i lokalnego oraz inne podmioty, którym powierzono rolę operatora środków publicznych.

W ramach działania 5.1 FEPW przesłanka wystąpi zawsze ze względu rodzaj środków oraz sposób ich przyznania.

c) Pomoc stanowi korzyść ekonomiczną, której przedsiębiorstwo nie uzyskałoby w normalnych warunkach: korzyści taką jest wsparcie finansowe o charakterze bezzwrotnym, a także pożyczki i kredyty o preferencyjnym oprocentowaniu, rozłożenie zobowiązań finansowych na raty o niższej niż rynkowa stopie oprocentowania, zwolnienia podatkowe, itp.

W ramach działania 5.1 FEPW przesłanka wystąpi zawsze ze względu na to, że przyznawana pomoc jest pomocą o charakterze bezzwrotnym.

d) Wsparcie ma charakter selektywny: Selektywność polega na tym, że pomoc finansowa jest udzielana konkretnemu podmiotowi, podmiotom danego sektora gospodarki, podmiotom działającym na określonym obszarze lub produkującym bądź handlującym określonymi towarami.

W ramach działania 5.1 FEPW udzielana pomoc ma charakter selektywny i wystąpi w każdym przypadku udzielenia pomocy w formie środków bezzwrotnych, w sytuacji gdy spełniona jest równocześnie przesłanka a). W przypadku gdy Beneficjent / Partner nie prowadzi bezpośrednio działalności, jednak infrastrukturę wykorzystuje inny przedsiębiorca także należy uznać, że pomoc publiczna przynosi korzyść w sposób selektywny określonym przedsiębiorstwom lub kategoriom przedsiębiorstw lub określonym sektorom gospodarki.

Przesłanka nie wystąpi jednak w przypadku gdy zarządzanie obiektem i środkami trwałymi zostało powierzone operatorowi, wybranemu w drodze otwartej procedury:

• po przeprowadzeniu otwartej, przejrzystej, niedyskryminującej procedury, najlepiej w formie otwartego przetargu oraz
• na podstawie umowy o prowadzenie/zarządzanie, która zagwarantuje, że infrastruktura będzie dostępna dla różnych użytkowników i różnych rodzajów działalności.

e) Wpływ na konkurencję i wymianę handlową jest zagadnieniem najtrudniejszym. Należy więc odwrócić problem. Udowodnienie, że dany środek (wsparcie) nie ma wpływu na wymianę handlową w UE jest trudne. Konieczne byłoby bowiem wykazanie, że przedsiębiorca nie posiada na rynku konkurentów lub jego działalność wpływa wyłącznie na rynek lokalny.
Warto jednak zaznaczyć, że wpływ na konkurencję, o którym mowa w kontekście pomocy publicznej, powinien być co najmniej uprawdopodobniony. Bez znaczenia natomiast pozostaje fakt, iż przedsiębiorca nie eksportuje swoich towarów/usług, ponieważ na tym samym rynku (lokalnym/krajowym) mogą one konkurować z analogicznymi produktami pochodzącymi z innych państw. Dla spełnienia tej przesłanki, wystarczy zatem, aby na rynku mogły konkurować ze sobą co najmniej dwa produkty, pochodzące z różnych państw członkowskich.

Przesłanka ma znaczenie wyłącznie w przypadku, gdy wszystkie wcześniejsze przesłanki wystąpią równocześnie. Oznacza to, że w przypadku gdy w wyniku realizacji projektu finansowanego w ramach działania 5.1 FEPW prowadzona będzie działalność gospodarcza bezpośrednio przez Beneficjenta / Partnera lub pośrednio, gdy operator nie będzie wybrany w procedurze konkurencyjnej, a produkt turystyczny będzie stanowił konkurencję dla co najmniej jednego produktu turystycznego występującego w jednym z państw członkowskich UE.

Pytanie #10738

Link bezpośredni do tego pytania

Odpowiedź na powyższe pytanie wymaga pogłębionej analizy ze strony Beneficjenta i przekazanie jego stanowiska w sprawie sposobu realizacji projektu. Z treści powyższego pytania nie wynika:

a) czy projekt przewiduje finansowanie z udziałem pomocy publicznej, ani czy w ramach projektu kwalifikowany będzie podatek VAT;

b) w jaki sposób Beneficjent realizować chce takie partnerstwo i jakie jest jego stanowisko w sprawie doboru takiego Partnera;

c) kogo dokładnie zrzesza stowarzyszenie oraz komu i w jakim trybie będzie przekazywane dofinansowanie;

d) kto będzie właścicielem oznakowania (LGD, czy odpowiednio każdy z jej członków?) i w jaki sposób zostanie zabezpieczona trwałość produktu projektu, jakim będzie oznakowanie szlaku;

e) czy Beneficjent analizował inne rozwiązania niż powierzenie pracy LGD i czy widzi rozwiązania równorzędne, w tym takie, które zapewnią ograniczenia ryzyk związany z trwałością efektów projektu.

W związku z powyższym IP nie jest w stanie zająć stanowiska w sprawie możliwości realizacji części projektu w przedstawionej formule.

Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią rozporządzenia w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Priorytetu 1 Przedsiębiorczość i Innowacje oraz Priorytetu 5 Zrównoważona Turystyka programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021–2027, w szczególności § 2: „Pomoc finansowa może zostać udzielona podmiotom, o których mowa w art. 6b ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości”. Oznacza to, że środki przekazywane w ramach projektu mogą być przekazywane wyłącznie podmiotom znajdującym się wśród podmiotów wymienionych w art. 6b ust. 1 ustawy o PARP. Przypominam także, że dobór Parterów do projektu musi spełniać wymogi ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (art. 39), a zatem wybrany przez Beneficjenta tryb wyboru parterów nie może uchybiać określonym tam zasadom.

Pytanie #9711

Link bezpośredni do tego pytania

Pobieranie opłat za usługi będzie możliwe – każdorazowo należy jednak taki przypadek przeanalizować pod kątem występowania pomocy publicznej (patrz pytanie pierwsze w kategorii #pomoc publiczna). W kontekście pytania zalecane jest również zapoznanie się z pytaniami i odpowiedziami w kategorii # VAT.

Co do zasady funkcjonowanie takich obiektów powinno się rozpoczynać w fazie operacyjnej, po zakończeniu realizacji projektu. Mając jednak na uwadze, że projekty mogą się składać z kilku etapów, rozciągniętych w czasie, istnieje możliwość stopniowego tj. wcześniejszego uruchamiania obiektów, gdy inne etapy inwestycji są jeszcze w toku. Takie założenia powinny jednak być uwzględnione już we wniosku o dofinansowanie i dokładnie opisane.

Pytanie #9710

Link bezpośredni do tego pytania

Jeżeli w projekcie nie przewiduje się świadczenia usług odpłatnych na wybudowanej ze środków projektu infrastrukturze / zakupionych środkach trwałych, nie ma konieczności analizowania ostatniego z warunków występowania pomocy publicznej (patrz pytania i odpowiedzi w kategorii # Pomoc publiczna).

Pytanie #9709

Link bezpośredni do tego pytania

Co do zasady takie przedsięwzięcie może ubiegać się o wsparcie w ramach działania 5.1 FEPW, o ile wpisuje się ono w cel działania (patrz SZOP oraz pytania i odpowiedzi w kategorii # Pomoc publiczna).

Dodatkowo, w przedstawionym przypadku należy uznać, że taka działalność jest działalnością gospodarczą co przekłada się na konieczność przeanalizowania wpływu wystąpienia pomocy publicznej na finansowanie projektu.  W kontekście pytania zalecane jest również zapoznanie się z informacjami zawartymi w pytaniach i odpowiedziach w kategorii # VAT.

Pytanie #9708

Link bezpośredni do tego pytania

Co do zasady dofinansowanie obiektów, które stanowić będą bazę noclegową lub gastronomiczną nie będzie się wpisywać w żaden ze wskazanych schematów pomocy publicznej dostępnej w ramach działania 5.1 FEPW (patrz pytanie pierwsze w kategorii #pomoc publiczna).

Zgodnie z założeniami FEPW baza noclegowo-gastronomiczna może być finansowana z pożyczek dla małych i średnich przedsiębiorców w ramach działania 1.5 Pożyczki na rozwój turystyki FEPW.

Pytanie #9707

Link bezpośredni do tego pytania

Tak, jest to dopuszczalne, przy założeniu, że podstawowa obsługa kamperów sprowadzać się będzie do np. zrzutu nieczystości, poboru czystej wody – w ramach ogólnodostępnych parkingów (budowa infrastruktury, instalacja urządzeń, a poza miastami również budowa takiego parkingu).

Dodatkowo realizację obiektów, które będą świadczyły usługi odpłatnie należy przeanalizować w kontekście uwarunkowań dotyczących pomocy publicznej (patrz pytanie pierwsze w kategorii #pomoc publiczna).

Pytanie #9706

Link bezpośredni do tego pytania

Schemat pomocy publicznej nie jest z góry narzucony, a przesłanki jego występowania zostały opisane pytania pierwszego w kategorii #pomoc publiczna.

Pytanie #9696

Link bezpośredni do tego pytania

Zakłada się, że działanie 5.1. obejmować będzie projekty, w których dofinansowanie:

• nie będzie stanowić pomocy publicznej;
• będzie stanowić pomoc inwestycyjną na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego;
• będzie stanowić pomoc inwestycyjną na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną,
• będzie stanowić pomoc de minimis.